Meme kanserine karşı endemik bitki türü ile araştırma yapacak

Ege Üniversitesi(EÜ) Fen Fakültesi Kimya Bölümü
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nazlı Sarıkahya’nın yürütücülüğünü yaptığı
proje, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) “Stratejik Sağlık
Teknolojilerine Yönelik Ar-Ge Proje Çağrısı” kapsamında desteklenmeye
uygun bulundu. Doç. Dr. Sarıkahya ve ekibi  “Endemik ‘Cephalaria’
Türlerinden İzole Edilen İmmunomodülatör Saponin Adjuvan Adaylarının
Meme Kanseri Aşılarında Aşı Antijeni Her2/Neu Peptidi ile kullanım
potansiyelinin araştırılması” projesinde meme kanserine yönelik
araştırmalarda bulunacak.

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Nazlı
Sarıkahya ve ekibini makamında ağırlayarak tebrik etti. Prof. Dr.
Budak, “ Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim üyemiz Doç. Dr. Nazlı
Sarıkahya hocamız ve ekibinin meme kanserine yönelik geliştirdikleri
proje TUSEB tarafından desteklenmeye hak kazandı. Hocamızı ve ekibini
tebrik eder, çalışmalarında başarılar dilerim” dedi.

Adjuvan kullanımı ile aşı geliştirilecek

Meme kanseri vakalarında “HER2” pozitif türünün etkin olduğunu buna
yönelik araştırmalarda bulunduklarını ifade eden Doç. Dr. Sarıkahya, “
“Bilimsel verilere göre ülkemiz kadınlarında yüzde 43 gibi yüksek bir
oranla ilk sırada yer alan meme kanser vakalarının yüzde 20-30’u HER2
pozitif türdür. Günümüzde HER2 pozitif meme kanserine karşı klinikte
HER2 spesifik monoklonal antikorlar uzun yıllardır etkin tedavi
yöntemleri arasında yer alıyor. Günümüzde biyoteknolojik yöntemlerle
üretilen bu antikorlar kadar aktif olarak bağışıklık sistemini
indükleyecek HER2 peptidi içeren aşı formülasyonlarının geliştirilmesi
önem arz ediyor. Son yıllarda güçlü koruyucu yanıt oluşturmada adjuvan
kullanımına ihtiyaç duyan farklı orijine sahip aşılar ve antijenler
birçok araştırmanın konusunu oluşturuyor.  Adjuvan kullanımı sayesinde
immünojenitesi az olan bir antijenin immünojenitesi artırılabilmekte,
daha az antijenle immün yanıt indüklenebilmekte ve aşının etkinliği
uzatılabilmektedir. Son yıllarda adjuvanların kombinasyon şeklinde
kullanılması üzerinde çalışılıyor. Bu sayede immün sistem üzerinde
daha güçlü bir etkinin oluşturulması hedefleniliyor. Saponinler, bir
triterpenik veya steroidal yapı üzerinde şeker üniteleri taşıyan
sekonder metabolitlerdir. İmmün sistem üzerindeki etkilerinden dolayı
sahip oldukları immünomodülatör etkileri nedeniyle adjuvan potansiyeli
göstermektedirler” diye konuştu.

Cephalaria endemik bitkisi ile aşı kombinasyonları yapılacak

Proje hakkında detaylı bilgi veren Doç. Dr. Sarıkahya, “Bu proje
kapsamında, meme kanseri tedavisinde HER2/Neu onkoproteinpeptid
antijeni ile Cephalaria bitkilerinden elde edilen potansiyel saponin
adjuvanı içeren aşı kombinasyonlarının geliştirmesi amaçlanmaktadır.
Bu amaçla, ülkemiz endemik Cephalaria spp. türlerinden elde edilen
adjuvan potansiyeline sahip saponin molekülleri ile  etkili aşı
kombinasyonunun tümör boyutunu küçültmesi, tamamen ortadan kaldırması
veya oluşumunu engellemesini sağlayacak bir formülün geliştirilmesi
projenin en kayda değer sonucu olacaktır. Bu çalışma ile HER2/Neu
peptidi, Cephalaria spp. saponin adjuvanı kombinasyonunun ilk kez
denenmesi ve alınacak olumlu sonuçlar, meme kanserine karşı
oluşturulan bu kombinasyonun ileride farklı antijenlerle kullanımını
da yaygınlaştıracak, sağlık sektöründeki ve adjuvan olarak üretiminin
ticari boyutta üretim değerini de artıracak. Ayrıca ticarileşme
basamağında elde edilecek kombinasyon verileri yerli firmalara
sunularak ülkemizdeki imkanlarla üretilmesine potansiyel oluşturacak
yönde önemli bir adımın atılması sağlanacak” dedi

Yürütücülüğünü Doç. Dr. Nazlı Sarıkahya’nın yaptığı projede EÜ
Biyomühendislik Bölümünden Prof. Dr. Ayşe Nalbantsoy, Eczacılık
Fakültesinden Prof. Dr. Emel Öykü Çetin Uyanıkgil, Nükleer Bilimler
Enstitüsünden Prof. Dr. Fatma Yurt Onaran, Tıp Fakültesinden Prof. Dr.
Osman Zekioğlu ve  Öğr. Gör. Gürdeniz Serin, Akdeniz Üniversitesi
Botanik Bölümünden Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk, Boğaziçi
Üniversitesi Moleküler Biyoloji Bölümünden Prof. Dr. Nesrin Özören  ve
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesinden Uzm. Bio. Burçin Çıngay yer
alıyor.