Avrupa Birliği (AB) 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere birlik üyesi vatandaşlar, oturma izni olanlar ve 3. Ülkelerden seyahat eden belli gruplar için aşı pasaportu konusunda görüş birliğine vardılar. Bu pasaport konusunda bence temel kabulün DSÖ’nün acil kullanım onayı verdiği tüm aşıları kapsayacak şekilde hazırlanması hukuken bir zorunluluk gibi olsa da AB yanlı bir tutumla (siyasi, ekonomik, sosyal nedenler) aşı zorunluluğunu Avrupa merkezli üretimi yapılan aşılardan yana kullanmak eğilimindeler. Bu haliyle bir aşı savaşının sonucu gibi görünmekte olup, AİHM buna izin vermeyecektir. Aşı pasaportu AB2nin ilgili komisyonunda kabul edildi ve üye ülkelerin kendi bünyelerinde kabul edilmesi aşamasında.
SchengenVisaInfo.com 1 Haziran’da sayfasında yaptığı açıklamaya göre Bulgaristan, Çekya, Danimarka, Almanya, Yunanistan, Hırvatistan ve Polonya’nın aşı pasaportu konusunda çalışmalara başladığı, 4 Haziran’da İzlanda’nın aşı sertifikası vermek üzere harekete geçtiği bildirilmektedir. Bu hafta başında İsviçre listeye dahil oldu, geriye kalan 20 ülkenin de gelecek haftalarda listeye katılması beklenmektedir.2020 Nisan’ında aynı site AB içinde seyahat etmek isteyenlere onaylanmış ve temin edilebilen aşılarla aşılanma zorunluluğu getirileceğini duyurmuştu.
Ab komisyonu Mart 2021 ortasında sunduğu teklifte aşılanmış olanların, hastalığı geçirip iyileşmişlerin, PZR testi negatif olanların Avrupa içinde seyahat özgürlüklerinin herhangi bir yaptırımla kısıtlanmamasını önermişti. Takip eden süreçte gerekli aşamaları tamamlayanüye ülkelerde aşı pasaportu verilmesine 1 Temmuz itibariyle kısmi de olsa başlanacaktır.
AB COVID-19 Pasaportunun amacı ne?
Avrupa COVID-19 Seyahat Sertifikası ile bir yılı aşkındır durdurulmuş olan seyahat özgürlüğünün önündeki engelleri kaldırmak başlıca hedeftir. Bu sertifika ile seyahat kısıtlaması, ülkeye giriş yasaklaması, karantina zorunluluğu ve test yaptırma şartı ortadan kalkacaktır. AB komisyonu “Dijital Yeşil Sertifika sahipleri ziyaret ettikleri ülkenin aşılanmış, test yaptırmış veya hastalığı geçirip iyileşmiş vatandaşları ile aynı haklara sahip olacağını” açıklamıştır. Üye ülkelerin sertifika uygulaması bir zorunluluk olarak dayatılmamasına rağmen hepsi bu konuda girişimlere başlamıştır. Ülkeler diğer AB ülkelerinden gelecekler için sınırlarında bazı yaptırım getirme hakkını saklı tutmakta fakat AB komisyonunu ve diğer üye ülkeleri önceden bilgilendirme, kısıtlamalara neden gerek duyulduğunu açıklama yükümlülüğündedir.
AB COVID-19 Aşı Pasaportu/Sertifikası nedir?
Elektronik veya yazılı tek sayfalık bir belgedir. Seyahat eden kişiye bağlı olarak 3 farklı olabilir;
- Aşı pasaportu
- Test sertifikası
- İyileşme seritifikası
Aşı Pasaportu Nedir?
Avrupa Tıp Ajansının onayladığı aşağıdaki 4 aşıdan biriyle tüm aşılarını yaptırmış kişilere verilecek bir pasaporttur.
- Comirnaty (BioNTech, Pfizer)
- Moderna
- Vaxzevria (AstraZeneca, Oxford)
- Janssen (Johnson & Johnson)
İyileşme Sertifikası Nedir?
COVID-19 ile enfekte olmuş, sonrasında da tamamen iyileşmiş kişiler AB COVID Seyahat Sertifikası ile Avrupa’da seyahat edebilecektir.“AB DigitalCovidSertifikası taşıyan kişinin SARS-CoV-2 ile enfekte olduğunu gösteren pozitif test sonrası en erken pozitif testten 11 gün sonra alınacak bir belgedir”. Şahısların SARS-CoV-2 antikorlarının varlığını gösteren tet sonuçları iyileşme belgesi almaya yeterli değildir.
Sertifika nedir?
Seyahat eden kişiler negatif COVID-19 PCR testi veya Hızlı Antijen testi sonucu göstererek AB COVID Sertifikası alabilir. Her test için önceki testlerdeki bilgileri içermeyen ayrı ayrı sertifikalar da alınabilir. AB hangi testlerin kullanılacağına dair ortak bir kanıya varmadığı için üye ülkeler bu konuda serbest bırakılmıştır.
AB ülkeleri COVID-19 Aşı Pasaportuna Nasıl Yaklaşıyor?
Sarı işaretli ülke AB Dijital Aşı Sertifikası konusunda teknik olarak değerlendirme aşamasında olup, açık Yeşil işaretli ülkeler AB Dijital Aşı Sertifikasınateknik olarak katılmaya hazırdır. Koyu yeşille işaretlenmiş ülkeler tam olarak sisteme katılmış, sertifika, iyileşme belgesi veya negatif test sonucu veren/kabul eden ülkelerdir. Görüldüğü gibi AB üyeleri ve Schengenbölgesi ülkeler AB Dijital Aşı Sertifikası uygulaması için hazırlıklarını tamamlamış durumdadır. 22 Haziran itibariyle AB Dijital Aşı Sertifikası uygulamasına başlayan ülkeler:
- Avusturya
- Belçika
- Bulgaristan
- Hırvatistan
- Çekya
- Danimarka
- Estonya
- Finlandiya
- Almanya
- Yunanistan
- İtalya
- Letonya
- Litvanya
- Lüksemburg
- Polonya
- Portekiz
- İspanya
- İzlanda
Aşı Pasaportu nasıl olacak?
Düşünüldüğünün aksine bir pasaport gibi olmayı, dijital veya basılabilir şekilde tek sayfalık bir dokümandır. Şahıslar sınırda yetkililere basılı kağıt veya akıllı telefon, tablet veya benzeri elektronik ortamda gösterebileceklerdir. Sertifikaların üzerinde makine ile okunabilir güvenilirliği, geçerliliği, doğruluğunu ispatlayan elektronik imzalı QR kod bulunacaktır. Sertifika üzerindeki bilgiler veren ülkenin dilinde ve de İngilizce olarak yazılacaktır.
Dokümanda Hangi Bilgiler Olacak?
Her sertifikada, sertifika sahibinin:
- Adı ve soyadı
- Doğu Tarihi
- Veren üye Ülke
- QR kod
- Aşılanmış kişiler için: Aşının adı, üreticisi, yapılmış olan doz, aşılama günleri
- Test yapılmış Kişiler için: Testin türü, günü ve tam zamanı, test yapan merkezin adı ve test sonucu
- Hastalığı geçirip iyileşmiş olanlar için: Pozitif test sonuç tarihi, sertifikayıonaylayan makam, onay tarihi, geçerlilik süresi
AB Aşı Pasaportu Nereden Temin edilir?
Her Ab vatandaşı aşılarının yapıldığı ülkeden sertifikasını alabilir. Sertifika Ab veya Schengenülkelerindeki yetkilendirilmiş birimlerce onaylanır. Hastaneler, test merkezleri, sağlık otoriteleri gibi yerler yetkilendirilmiştir. Üçüncü ülke vatandaşları sertifika almak için gidecekleri üye ülkeye başvurarak belgelerini alabilir.
AB Aşı Pasaportumu nasıl Kullanacağım?
AB içindeki seyahatiniz boyunca pasaportunuzu dijital veya basılı şekilde yanınızda bulundurmalısınız. Sınırlardan geçerken yetkililere gösterme zorunluluğu vardır. Sertifikalardaki elektronik imza ve QR kod sahte evrakı engellemek üzere tasarlanmıştır. Sertifika uygunluğu AB komisyonu tarafından hazırlanmış ve üye ülkelerin sistemine entegre edilmiş bir yazılımla değerlendirilecektir.
Bu Dokümana Ne kadar süreyle Gereksinim Olacak?
Şimdilik alınan kararlara göre 1 Temmuz 2021-30 Haziran 2022 arasında kullanılacaktır. İlk 6 haftalık sürede üye ülkeler 1 Temmuz’a kadar AB dijital pasaport verme işlemine başlayamamaları durumunda geçiş fazı olarak uzatılabilecektir. Gerekli durumda takvim bir yıldan daha uzun sürdürülecektir. 1 Temmuz öncesinde aşılanmış herkes sertifika için başvurabilir. Sertifikalar ücretsiz olarak üye ülkeler tarafından sağlanacaktır.
AB vatandaşları AB üyesi olmayan ülkelere seyahat ederken bu sertifikaları kullanabilir mi?
AB Aşı Sertifikası, BM, DSÖ, Uluslararası Havacılık Örgütü (ICAO) gibitüm global girişimlerin kabulüne açıktır. AB Komisyonu 3. Ülkelerin sertifikalarına uyumlu olarak hazırlanmaya çalışılmıştır. Yine de diğer ülkelerin AB Aşı Sertifikası ile ülkelerine giriş izni verip vermeyeceği açıklığa kavuşmamıştır.
AB üyesi ülkelerde yaşayan Ab üyesi olmayan ülke vatandaşlar AB Sertifikası alabilecek mi?
Evet, aynen AB üyesi vatandaşların haklarından yararlanabilirler. “Hukuki nedenlerle AB ve Ab üyesi olmayan ülke vatandaşları için ayrı teklifler yapılmış olmasına rağmen, AB vatandaşları ile uygun uygun AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarına sertifika verilmesinde fraklı davranılmasına gerek görülmemiştir”. Andora, Monako, San Marino ve Vatikan gibi küçük Avrupa ülkelerinde yerleşik olanlar da sertifika alabilecektir.
Üçüncü ülkelerden seyahat edenlere de yakın zamanda sertifika alabilecek mi?
AB üyesi ülkeler sınırlarını AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarına zorunluluklar dışında açtığında topraklarına giren 3. ülke vatandaşları için sertifika üretmek zorundadır. AB komisyonu, AB’nin belirlediği kriterlere uygun olarak düzenlenmiş sertifikaları da kabul etme eğilimindedir.
AB dışındaki bir ülkede aşılanmış AB vatandaşları sertifika alabilir mi?
Üye ülkeler vatandaşlarına, AB üyesi olmayan bir ülkede aşılanmış olsa da aşı sertifikası almalarını tavsiye etmektedir. AB’nin onayladığı aşılardan biriyle aşılanmış olması tercih edilmekle beraber, üye ülke diğer aşılarla aşılanmış kişilerin sertifikalarını da kabul edebilir.
Aşılanmamış olmam durumunda Ayrımcılığa Uğrar mıyım?
AB aşılanmamış kişilerin AB içindeki seyahati sırasında ayrımcılığa maruz kalmaması için gerekli önlemleri almıştır. Aşılanmamış kişiler COVID-19 testi yaptırdıktan sonra negatif sonuçla özgürce seyahat edebilirler.
Yorumlar
Kalan Karakter: