2019 yılının sonundan beri dünyanın sağlık, turizm, lojistik ve üretim sektörlerini felç eden davetsiz misafir, bir türlü hayatımızdan çıkmadı ve kolay kolay da çıkmayacak. Pandemi sürecinde 675 milyon insan hastalandı (bazıları birkaç kez), 6,75 milyon insan da verilere yansıdığı kadarıyla maalesef COVID-19 nedeniyle öldü. Aşıların hızla hayatımıza girmesi, Maske-Mesafe-Hijyen kurallarına sadakat ilk günlerde alev makinası gibi önüne geleni yok eden virüsün hızını kesti, bir de virüsün ölümcül niteliğini azaltan mutasyonlar bulaşı arttırsa da kayıplarımızın o denli artmamasını sağladı. Günlük hayatta büyük bir gevşeme gözlemliyorum. Hastanelerde maske zorunluluğu olmasına rağmen her gün koridorlarda, ki bazıları hastane personeli, maskesiz dolaştığı için uyardığımız yüzlerce insan var, bir kısmı hiç oralı olmuyor. Geçen gün bir tiyatrodan çıktım gece 23 sularında tramvay ile eve dönerken, seyahatten döndüğü elindeki çanta-bavul yoğunluğundan belli olan bir erkek nefes alamadan devamlı öksürük krizindeydi. Ağzı, burnu açık şekilde her tarafa öksürüğü ile taşıdığı virüs/bakteri ne varsa püskürtüyordu. Uyardım, cebinden midyeci havlusuna dönmüş kirli bir maskeyi çıkardı taktı. Artık hiçbir koruyuculu kalmamış maskeye bile şükür dedim. Allah’ı var uyarımı ikiletmedi. Ama genel durum böyle. Pandemi günlüğünde dikkat çeken sayılar; Dün itibariyle Japonya’da 60.000 yeni olgu ve 410 ölüm, Rusya 7 bin olgu-40 ölüm, Tayvan 19 bin olgu-21 ölüm, Güney Kore 35.000 olgu-26 ölüm raporlamış.
Virüs neler yaşıyor bir bakalım; Dünya sağlık otoriteleri virüsün mutan suşlarını 3 ana başlıkta izliyor. BASKIN VARYANT [variant of concern (VOC)], DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN VARYANT [ variant of interest (VOI)] ve GÖZLEM ALTINDAKİ VARYANT [variant under monitoring (VUM)].
BASKIN VARYANTLAR
OMICRON BA.2 Güney Afrika’dan yayılmaya başladığı tarih Kasım 2021, OMICRON BA.4 Güney Afrika’dan yayılmaya başladığı tarih Ocak 2022, OMICRON BA.5 Güney Afrika’dan yayılmaya başladığı tarih Şubat 2022,
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN VARYANT
OMICRON BA.2.75 Hindistan’dan yayılmaya başladığı tarih Mayıs 2022, OMICRON BQ.1 nereden ve ne zaman yayılmaya başladığı bilinmiyor, OMICRON XBB nereden ve ne zaman yayılmaya başladığı bilinmiyor, OMICRON XBB.1.5 ABD’de ilk tespit edilmiş ama ne zaman başladığı bilinmiyor. Bu 4 mutant virüste hızla yayılıyor ama hastalığın kötü/ölümcül şekline nasıl etki ettiği belli değil.
GÖZLEM ALTINDAKİ VARYANTLAR
OMICRON BA.2.3.20, OMICRON BF.7, OMICRON XBC, OMICRON BN.1, OMICRON CH.1.1 varyantların ilk nerede görüldüğü, ne zaman görüldüğü, bulaşıcılık ve hastalık seyri üzerine etkileri ile ilgili veri mevcut değil.
ETKİNLİĞİNİ KAYBETMİŞ VEYA GÖRÜLMEYEN VARYANTLAR
Alfa (B.1.1.7) Eylül 2020, ilk tespit eden ülke İngiltere Delta varyantının devreye girmesiyle hızla yok oldu.
(B.1.1.7+E484K) Aralık 2020 ilk görüldüğü ülke İngiltere, çok sınırlı yayılımı gösterdi.
Epsilon (BA.1.427/BA.1.429) İlk defa Eylül 2020’de ABD’de saptandı artık dolaşımda yok.
(B.1.6161) İlk kez Şubat 2021, Fransa’da izole edildi., 23 Nisan 2021’den beri görülmedi.
Eta (B.525) İlk kez Eylül 2020, Nijerya’da görüldü.
Theta (P.3) Filipinler, Ocak 2021
Kappa (B.1.617.1) Hindistan, Eylül 2020
(B.1.620) Şubat 2021, ilk görüldüğü yer bilinmiyor.
(B.1.617.3) Şubat 2021, Hindistan
(B.1.214.2) Aralık 2020
(A.23.1+E484K) Aralık 2020, İngiltere
(A.27) Aralık 2020
(A.28) Aralık 2020
(C.16) Kasım 2020
(B.1.351+P384L) Aralık 2020, Güney Afrika
(B.1.351+E516Q) Ocak 2021
(B.1.1.7+L452R) Ocak 2021, İngiltere
(B.1.1.7+S494P) Ocak 2021, İngiltere
Iota (B.1.526) Aralık 2020, ABD
(B.1.526.1) Ekim 2020, ABD
(B.1.526.2) Aralık 2020, ABD
Zeta (P.2) Ocak 2021, Brezilya
Lambda (C.37) Aralık 2020, Peru
Beta (B.1.351) Eylül 2020, Güney Afrika
Gamma (P.1) Aralık 2020, Brezilya
Delta (B.1.617.2) Aralık 2020, Hindistan
Omicron (BA.1) Kasım 2021 Güney Afrika ve Botswana. Bunlar haber sitelerinde çokça duyduklarınız bunların dışında daha ona yakın etkisini kaybetmiş veya çok sınırlı etki göstermiş varyant mevcut. Yani virüs 3 yıldır düzenli olarak bizim yapımıza adapte olmaya çalışıyor. Biz bilim insanları da yeni ilaçlar, yeni aşı formülasyonları ile sizleri sağlıklı tutmak için gecemizi gündüzümüzü katıyoruz. Güzel bir haber Ege Üniversitesi adına geliştirdiğimiz DNA COVID-19 aşımız Hayvan deneylerini %100 başarı ile tamamladı. AA bu güzel haberi tüm ülkeyle paylaştı. En kısa sürede FAZl yazı çalışmalarının başlayacağını umuyoruz. TÜBİTAK başkanımız Sayın Prof. Dr. Hasan Mandal’a, Ege Üniversitesi Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Necdet Budak’a bize olan destekleri için teşekkürü ekibim adına bir borç biliyorum.
İstenmeyen Misafir COVID-19
Yayınlanma :
27.01.2023 09:44
Güncelleme
: 27.01.2023 09:44
Yorum Yazma Kuralları
Lütfen yorum yaparken veya bir yorumu yanıtlarken aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Yorumlar
Kalan Karakter: