108 yıl önce o günün dünya devi devletleri: Birleşik Krallık/İngiltere, Fransa, İtalya arkalarına ABD’nin de desteğini alarak müttefikleri Çarlık Rusya ile birlikte Sanayi Devriminin kabına sığamayan devleti Almanya’ya karşı savaş ilan etmişlerdi.
1877-1878 Osmanlı Rus Harbinden beri savaşan; Trablusgarb’ı, Balkan’ı, Yemen’i, Sarıkamış’ı vb yaşamış ve hırpalanmış olan Osmanlı Devleti, bu devletlerin yanında olmak istemişse de nihaî hedeflerinde Osmanlı’yı parçalayıp egemenliği içerisindeki enerji kaynakları olan toprakları ele geçirmek olan itilaf devletleri Osmanlı’yı yanlarına almayınca bu sefer yalnız kalmamak için, biraz da Alman zorlaması ve Enver Paşa kadrolarının Alman hayranı olduğu için Rus limanlarını bombalayan iki gemiyi satın alarak Yavuz ve Midilli adıyla sahiplenmesiyle fiilen 1. Dünya Savaşına Almanya’nın yanında girmiş oldu…
14 Kasım 1914’te Çanakkale’Boğazına gelen itilaf devletlerinin top ateşleriyle başlayan Boğaz Harb’nin hemen akabinde 14 Aralık 19142’te İstanbul’a gelen Alman Danışma Kurulu Başkanı Mareşal Liman Von Sanders 1. Ordu Komutanlığına atanır. Devamında da 5. Ordu ile 3. Ordu komutanı da olur. Hem Çanakkale hem de İstanbul Boğazı’nın savunma komutanlığına da yine Alman Amiral Usedom atanır. Yan, savunmayla ilgili planlama da Almanlara aittir emir komuta da.
14 Kasım’dan 18 Mart’a kadar denizden gelen gemiler kıyılardaki tabyalardaki siperleri top ateşine tutar. Tabyalardaki topçular da gemileri vurmaya çalışırlar. Tabyaların yeri sabit/hareketsiz, gemiler ise hareketlidir. Bundan dolayı tabyalar çok isabet alır. Asker kaybının çok olma sebeplerinden birisi de budur.
18 Mart günü, Queen Elizabeth, Agamemnon, Bouvet, Irresistible, Ocean gibi mitolojik ve guru dolu isimli gemileriyle boğaza girip yine tabyaları topçu ateşine tutan gemilerin bir kısmı, 17 Martı 18’ine bağlayan gece Nusrat Mayıun Gemisinin döşediği 26 mayına çarparak, bir kısmı da Seyit Onbaşıların ve Mehmetçiklerin top atışlarıyla boğazın derin sularına gömülür gider.
18 Mart günü Hicaz Yollarına Arapların isyanını bastırması için nasihatçi olarak görevli gönderilen Mehmet Âkif, Teşkilat-ı Mahsusa sorumlusu Kuşçubaşı Eşref’ El-Uksur’da El Muazzam İstasyonunda gelen şifreli telgrafın zafer müjdelyen metnini Âkif’e okuyunca Âkif “Çanakkale Şehitlerine” başlıklı destan şiirini o gün orada yazar.
Buraya kadar olan deniz savaşının safahatında komutan Cevat Çobanlı Paşadır. Mustafa Kemal ise Almanlar tarafından pasif görevle geri planda bırakılmıştır. Ne var ki 25 Nisan 1915 günü Birleşik Krallık/İngiltere kuvvetlerinin karaya asker çıkarmaya başlamasından itibaren 16 Ocak 1916’da itilaf devletlerinin çekilişine kadar savaşın seyrini değiştiren komutan bu sefer Yarbay Mustafa Kemal’dir ki; Arıburnu, Anafarta, Kireçtepe, Conkbayırı vb yerlerde yaratılan destansı kahramanlıkların başında hep Mustafa Kemal ve Mehmetçik vardır.
Savaşın sonunda iki tarafın da 250’şer bin kayıp verdiği Çanakkale Savaşı ve Zaferinin sonunda:
Türk Milletinin en büyük kaybı 50 bin civarında okur yazar ve aydın insanını kaybetmiş olmasıdır. Galatasaray, Kayseri ve Balıkesir Liseleri o yıl mezun veremezler.
YeniZelanda ve Avustralya’nın tarihteki tek savaşları İngilizler adın savaşa geldikleri Çanakkale’dir. Bu savaşla millet olurlar bir anlamda.
Mustafa Kemal ve arkadaşları milletin gönlünde kahraman olurlar. Kazanılan zaferin morali Millî Mücadele ve İstiklal Harbi’nin gönüllerdeki mayası olur.
Aradan geçen 108 yıl sonunda bizler 15 Mart 2023 günü Sancar Maruflu Yerleşkesinde Metin Soydeveli öncülüğündeki Şiir Kalbimizde Grubu şairleriyle hem savaş bilgilerini tazeledik hem de kahramanlarımız yâd ederek günü gururunu yaşadık. Konuşmacı konuk kimliğimizle yukarıda özetini verdiğim bilgileri paylaştık. Âşık Veysel Derneği Başkanı Adalet Özkan ve TRT İzmir Radyosu emekli Koro Şefi Nuri Esentürk ve saz heyetinin zaman zaman seslendirdikleri; Çanakkale, Yemen, Sarıkamış, Hey Onbeşli türküleriyle duygulu anlar yaşadık.
Aygün Eroğlu, Turan Gülel, Yasemin Yazgan, Ömer Erhalim, Elif Çırak, Zerrin Keskin, Kadir Karpuz ve Şerif Kutludağ’ın seslendirdiği şiirlerle coştuk.
16 Mart 2023 Perşembe akşamında 19.00- 21.00 arasında bu sefer Kürecik TV’de Dilek Aksel ile Metin Soydeveli’nin sundukları; şiirler okuyup bilgiler paylaştıkları “Şiir Kalbimizde-İzi Kaldı” programında konuşmacı konuk olarak yine Çanakkale Savaşına dair bilgilerimizi paylaştık dinleyici ve izleyicilerimizle… Yine TRT İzmir Radyosu, emekli saz ve ses sanatçısı Nuri Esentürk’ün sazı ve sesinden bir önceki günün türkülerini dinledik.
ÇANAKKALE TÜRKÜSÜ SÖZLERİ
Çanakkale içinde aynalı çarşı
Ana ben gidiyom düşmana karşı, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale içinde bir uzun selvi
Kimimiz nişanlı, kimimiz evli, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale içinde bir kırık testi
Analar babalar ümidi kesti, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale üstünü duman bürüdü
On üçüncü fırka harbe yürüdü, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale elinde toplar kuruldu
Vay bizim uşaklar orda vuruldu, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale köprüsü dardır geçilmez
Al kan olmuş suları bir tas içilmez, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale'den çıktım yan basa basa
Ciğerlerim çürüdü kan kusa kusa, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale'den çıktım başım selamet
Anafarta'ya varmadan koptu kıyamet, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale içinde vurdular beni
Ölmeden mezara koydular beni, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale içinde sıra söğütler
Altında yatıyor aslan yiğitler, off, gençliğim eyvah!
Çanakkale türküsü, Çanakkale Savaşı'nı anlatan bir türküdür. Bu türkü gibi Çanakkale savaşını anlatan bazı türküler vardır. Ait olduğu yöre Kastamonu'dur. Notaya Muzaffer Sarısözen'in aldığı türkünün kaynak kişisi olarak, Kastamonulu İhsan Ozanoğlu verilmiştir.
Bütün Millî Mücadele kahramanlarına ALLAH’tan rahmet dileğiyle…
18 Mart Çanakkale Savaşı ve Zaferini Yaşadık 2 Günde de
Yayınlanma :
17.03.2023 10:09
Güncelleme
: 17.03.2023 10:09
Yorum Yazma Kuralları
Lütfen yorum yaparken veya bir yorumu yanıtlarken aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
Yorumlar
Kalan Karakter: