Yaşadığımız akşam Regâib gecesiydi…
Mübarek “üç aylar” diye bilinen; Recep, Şaban ve Ramazan ayının başlangıcıydı. Receb ayının ilk Perşembeyi cumaya bağlayan gecesinde yaşadık bu ilk güzelliği.
M. Kâmil YAŞAROĞLU İslam Ansiklopedisinde “Üç Aylar” hakkında şu bilgileri vermektedir:
“İslâm dünyasında her yıl manevî bir iklimin hüküm sürdüğü ve ramazan bayramıyla sona eren üç aylar, müslümanlara dinî hissiyat ve ibadet yoğunluğu eşliğinde gündelik hayatlarını sorgulama, yenileme ve zenginleştirme fırsatı sunmaktadır.
Üç ayların faziletine dair Hz. Peygamber’den nakledilen rivayetlerin yanı sıra dinî kültürde mübarek sayılıp kutlanan Regaib, Mi‘rac, Berat ve Kadir gecelerinin bu aylarda yer alması üç aylara ayrı bir önem verilmesine, ibadet, dua, zikir ve hayırlı işlerle daha fazla meşgul olunarak dinî duyarlılığın daha yoğun olarak yaşanmasına zemin hazırlamıştır.
Ancak hadis âlimleri Receb ve Şâban aylarının fazileti hakkında kaynaklarda mevcut rivayetlerin çoğunun uydurma, önemli bir kısmının zayıf olduğunu ifade etmektedir.
Resûl-i Ekrem’in receb ayı girdiğinde, “Allahım, receb ve şâbanı bize mübarek kıl ve bizi ramazana ulaştır!” şeklinde dua ettiği yolundaki rivayet zayıf kabul edilmektedir. Resûlullah’a isnat edilen, “Receb Allah’ın ayıdır, Şâban benim ayımdır, Ramazan ise ümmetimin ayıdır” rivayetinin ise aslı bulunamamıştır…””
Mademki 11 Ocak 2024’ü 12 Ocak 2024’e bağlayan Regâib gecesindeydik; mademki “regâib”= Kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış anlamındaki “ragîbe”nin çoğuludur;
O halde, bizim regâib gecesindeki rağbetimiz neyeydi? Kimeydi? Maddi miydi, manevî miydi? Dünyalık mıydı, uhrevî/ miydi?(öteki dünya ile mi ilgiliydi?)
Bu sorular ışığı altında fert fert her birimiz kendimize bu soruları sormak ve kalbimizde cevabını vermek durumundayız eğer samimi bir inanç sahibi isek!..
M. Kâmil Yaşaroğlu’nun İslam Ansiklopesdisi’nde konuya ilişkin verdiği bilgiler şöyledir:
“Dinî gelenekte üç aylara önem verilmesinin sebeplerinden biri de bu aylarda bulunan kandil geceleridir. Receb ayının ilk cuma gecesi Regaib, aynı ayın yirmi yedinci gecesi Mi‘rac, Şâban ayının on beşinci gecesi Berat ve Ramazan ayının yirmi yedinci gecesi Kadir gecesidir. Regaib ile Berat’ın kutsallığı kesin olmadığı gibi bu gecelerde ifa edilecek ibadetler hakkında kaynaklarda sahih hadislere rastlanmamaktadır. Kandil gecelerinin en önemlisi Kadir gecesidir.
Kadir adını taşıyan sûrede Kur’an’ın inmeye başladığı bu gecenin bin aydan daha hayırlı olduğu bildirilmektedir.
Üç aylarda nâfile namaz kılınması, itikâfa girilmesi, bu aylarda yedi sene oruç tutulduktan sonra kurban kesilmesi gibi özel ibadet şekilleri kaynaklarda yer almamaktadır.”
Nebi Bozkurt’un konuya ilişkin İslâm Ansiklopedisinde verdiği bilgiler de şöyledir:
“”Osmanlı Padişahı II. Selim döneminde (1566-1574) camiler aydınlatılıp minarelerde kandiller yakılarak kutlandığı için bu gecelere kandil geceleri denilmiştir.
Hz. Peygamber’in doğumu şüphe yok ki önemli bir olaydır. Mi‘rac da hem naslarla hem de tarihî kayıtlarla sabittir. Ancak bu olaylarla bağlantılı olarak kaynaklarda gerek Resûlullah gerekse ashap döneminde kutlama niteliğinde herhangi bir etkinliğe rastlanmamıştır. Müslümanların cuma ve bayramlar dışında bazı gün ve gecelerde dinî-tarihî olayları hatırlayarak heyecanlarını tazelemeleri ve bu münasebetle bazı etkinliklerde bulunmaları tabiidir. Ancak doğruluğu sabit olmayan veya uydurulan rivayetlere dayanan bazı ibadet şekillerini ifa tasvip edilemez. Dinî hayat süreklilik ve kararlılık isteyen zihnî ve kalbî bir yatkınlıktır. Yılın birkaç gün veya gecesinde dinî hayatı yaşayıp belli davranışları tekrarlamak dindar olmanın dünyevî ve uhrevî sonuçlarını doğurmaz. Bu açıdan bakıldığında kandiller münasebetiyle gösterilen faaliyetler doğrudan İslâm’ın bir emir veya tavsiyesi değil çeşitli Müslüman toplumların gelenekleri konumundadır.””
Mademki, bu geceler mübarektir, mademki toplum yaşatma konusunda ısrarcıdır; o halde bu gecelerde şu hususlarda gayretli olunmalıdır denilmektedir:
1. Kur'ân–ı Kerim okunmalı;
2. Peygamber Efendimiz (sas)’e salât ü selâmlar getirilmeli;
3. Kaza, nafile namazlar kılınmalı;
4. Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir?” vb. konular başta olmak üzere hayatî meselelerde düşünülmelidir.
5. Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
6. Günahlara samimi olarak tövbe ve istiğfar edilmeli;
7. Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
8. Mü’minlerle helalleşilmeli;
9. Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı;
10. Kişi kendine ve diğer mü’min kardeşlerine dualar etmeli.
11. Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
12. Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli.
13. Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va’z ü nasihat dinlenmeli; şiirler okunmalı; ilâhî ve ezgilerle gönüllerde ayrı bir dalgalanma oluşturmalı.
15. Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve camilerde kılınmalı.
16. Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli;
17. Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli;
18. Hayattaki manevî büyüklerimizin, üstadlarımızın, anne ve babamızın, dostlarımızın ve diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat giderek veya e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.
Allah’ın Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e gelinceye kadar elçi olarak seçtiği peygamberlerle insanoğluna ilettiği emirlerin özünde; Allah’ın ver ve bir olduğunu tanımak, peygamberlerini kabul etmek; dünyalık ömür sürecinde adaletli olmak, merhametli olmak… Kolaylaştırıcı olmak, ümidvar olmak ve müjdeleyici olmak…
Din nedir dendiğinde, din=Güzel ahlâktır!.. Güzel ahlâk nedir? Dendiğinde de: İnsanlarla güzel geçinmektir… Allah’ın istediği güzellikleri hayatında kendisine rehber/pusula yaparak yaşayabilmektir denilir…
Bu duygularla herkesin vaktinin ve ömrünün Hak’kın istediği şekilde yaşanması dileğiyle…
KARŞI/YAKA’DAN… SEVGİLERİ
Yorumlar
Kalan Karakter: